จังหวัด บุรีรัมย์ ตั้งอยู่ทางตอนใต้ของภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนล่างของประเทศไทย ห่างจากกรุงเทพมหานครประมาณ 410 กิโลเมตรโดยรถยนต์ มีลักษณะภูมิประเทศและภูมิอากาศที่โดดเด่นดังนี้:
🗺️ ลักษณะภูมิประเทศ
พื้นที่ส่วนใหญ่ของจังหวัดบุรีรัมย์เป็นที่ราบสูง โดยมีลักษณะลาดจากทิศใต้ลงไปทางทิศเหนือ ภูมิประเทศสามารถแบ่งออกเป็น 3 ลักษณะสำคัญ:
1.พื้นที่สูงและภูเขาทางตอนใต้: บริเวณนี้มีเทือกเขาดงรักและเทือกเขาสันกำแพง ซึ่งเป็นแนวภูเขาที่เกิดจากการระเบิดของภูเขาไฟเมื่อประมาณ 900,000 ถึง 1,000,000 ปีที่ผ่านมา
2.พื้นที่ลูกคลื่นลอนตื้นตอนกลางของจังหวัด: พื้นที่ตอนกลางมีลักษณะเป็นที่ราบขั้นบันไดและช่องเขา ซึ่งเกิดจากการกัดเซาะของน้ำและลม
3.พื้นที่ราบลุ่มตอนเหนือริมฝั่งแม่น้ำมูล: บริเวณนี้เป็นที่ราบลุ่มที่อุดมสมบูรณ์ เหมาะสำหรับการเกษตรกรรม
🌤️ ลักษณะภูมิอากาศ
จังหวัดบุรีรัมย์มีภูมิอากาศแบบร้อนชื้น มี 3 ฤดูกาลที่ชัดเจน:
- ฤดูร้อน: ตั้งแต่เดือนมีนาคมถึงพฤษภาคม อุณหภูมิสูงสุดเฉลี่ยประมาณ 36°C
- ฤดูฝน: ตั้งแต่เดือนมิถุนายนถึงตุลาคม มีฝนตกชุก โดยเฉพาะในเดือนกันยายน
- ฤดูหนาว: ตั้งแต่เดือนพฤศจิกายนถึงกุมภาพันธ์ อุณหภูมิต่ำสุดเฉลี่ยประมาณ 19°C
- อุณหภูมิโดยเฉลี่ยตลอดปีอยู่ระหว่าง 19°C ถึง 36°C โดยมีความชื้นสัมพัทธ์เฉลี่ยประมาณ 60%
สถานที่ท่องเที่ยวน่าสนใจใน บุรีรัมย์
1.ปราสาทหินพนมรุ้ง
ปราสาทหินพนมรุ้ง หรือที่รู้จักในชื่อ “อุทยานประวัติศาสตร์พนมรุ้ง” เป็นหนึ่งในโบราณสถานที่สำคัญและงดงามที่สุดของประเทศไทย ตั้งอยู่บนยอดเขาพนมรุ้งในอำเภอเฉลิมพระเกียรติ จังหวัดบุรีรัมย์ ห่างจากตัวเมืองประมาณ 77 กิโลเมตร
🏛️ ประวัติและความสำคัญทางศาสนา
ปราสาทหินพนมรุ้งสร้างขึ้นระหว่างพุทธศตวรรษที่ 15 ถึง 18 โดยได้รับอิทธิพลจากศิลปะเขมรโบราณ เดิมเป็นเทวสถานในศาสนาฮินดูลัทธิไศวนิกาย เพื่อถวายแด่พระศิวะ เทพเจ้าสูงสุดในศาสนาฮินดู การเลือกสร้างบนยอดเขาพนมรุ้งซึ่งสูงประมาณ 1,320 ฟุตจากระดับน้ำทะเล เป็นการจำลองเขาไกรลาส อันเป็นที่ประทับของพระศิวะตามความเชื่อ
ต่อมาในพุทธศตวรรษที่ 18 ในรัชสมัยของพระเจ้าชัยวรมันที่ 7 แห่งอาณาจักรขอม ซึ่งหันมานับถือศาสนาพุทธนิกายมหายาน ปราสาทแห่งนี้จึงได้รับการดัดแปลงเป็นวัดในพุทธศาสนา
🏗️ สถาปัตยกรรมและศิลปกรรม
ปราสาทหินพนมรุ้งสร้างขึ้นจากหินทรายสีชมพู มีการวางผังตามแนวแกนตรง โดยมีองค์ประกอบสำคัญเรียงตัวกัน ได้แก่ บันไดทางขึ้น สะพานนาคราช ศาลาเปลี่ยนเครื่อง ปราสาทประธาน และระเบียงคด ลวดลายประติมากรรมและภาพสลักที่ประดับอยู่ทั่วทั้งปราสาทสะท้อนถึงความเชื่อและศิลปะของยุคนั้น
🌅 ปรากฏการณ์พระอาทิตย์ลอด 15 ช่องประตู
หนึ่งในปรากฏการณ์ที่น่าตื่นตาตื่นใจของปราสาทหินพนมรุ้งคือ การที่แสงพระอาทิตย์ลอดผ่าน 15 ช่องประตูของปราสาท ซึ่งเกิดขึ้นปีละ 4 ครั้ง โดยในช่วงเดือนเมษายนและกันยายน ปรากฏการณ์นี้ดึงดูดนักท่องเที่ยวและผู้สนใจจำนวนมากมาชมความมหัศจรรย์ทางสถาปัตยกรรมและธรรมชาติที่ผสานกันอย่างลงตัว
🗺️ การเดินทางและการเยี่ยมชม
อุทยานประวัติศาสตร์พนมรุ้งเปิดให้เข้าชมทุกวัน ตั้งแต่เวลา 06:00 น. ถึง 18:00 น. นักท่องเที่ยวสามารถเดินทางจากตัวเมืองบุรีรัมย์โดยใช้เวลาประมาณ 1.5 ชั่วโมง ภายในอุทยานมีสิ่งอำนวยความสะดวก เช่น ศูนย์บริการนักท่องเที่ยว ร้านค้า และห้องน้ำ
2.ปราสาทเมืองต่ำ
ปราสาทเมืองต่ำ ตั้งอยู่ที่บ้านโคกเมือง ตำบลจรเข้มาก อำเภอประโคนชัย จังหวัดบุรีรัมย์ ห่างจากปราสาทพนมรุ้งไปทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ประมาณ 8 กิโลเมตร
🏛️ ประวัติและความสำคัญทางศาสนา
ปราสาทเมืองต่ำเป็นเทวสถานในศาสนาฮินดูลัทธิไศวนิกาย สร้างขึ้นราวพุทธศตวรรษที่ 16–17 เพื่อถวายแด่พระศิวะ แม้จะพบภาพสลักเกี่ยวกับพระนารายณ์ แต่การค้นพบศิวลึงค์และฐานโยนีในปราสาทประธาน รวมถึงภาพสลักของพระศิวะและพระอุมาชี้ให้เห็นถึงการบูชาพระศิวะเป็นหลัก
🏗️ สถาปัตยกรรมและองค์ประกอบสำคัญ
- ปรางค์ประธาน 5 องค์: ตั้งอยู่บนฐานเดียวกัน ก่อด้วยอิฐและศิลาแลง ล้อมรอบด้วยระเบียงคดและกำแพงศิลาแลงสองชั้น
- สระน้ำ 4 สระ: ล้อมรอบปราสาท มีลักษณะเป็นรูปตัว L ขอบสระแกะสลักเป็นลำตัวนาคที่มุมสระสลักเป็นนาค 5 เศียร ใช้ประกอบพิธีกรรมทางศาสนา
- บรรณาลัย: มี 2 หลัง อยู่ด้านหน้ากลุ่มปราสาทอิฐ ปัจจุบันผนังและหลังคาพังลงหมดแล้ว
🌄 บรรยากาศและการเยี่ยมชม
ปราสาทเมืองต่ำตั้งอยู่ในพื้นที่ราบลุ่ม มีบรรยากาศเงียบสงบและร่มรื่น เหมาะสำหรับการเดินชมและถ่ายภาพ นักท่องเที่ยวสามารถซื้อบัตรเข้าชมร่วมกับปราสาทพนมรุ้งได้ในราคา 30 บาท
3.วนอุทยานเขากระโดง
วนอุทยานเขากระโดง หรือที่รู้จักในชื่อ “ภูกระโดง” เป็นสถานที่ท่องเที่ยวเชิงธรรมชาติและวัฒนธรรมที่สำคัญของจังหวัดบุรีรัมย์ ตั้งอยู่ในตำบลเสม็ด อำเภอเมืองบุรีรัมย์ ห่างจากตัวเมืองเพียงไม่กี่กิโลเมตร ที่นี่เป็นภูเขาไฟที่ดับสนิทแล้ว มีความสูงประมาณ 265 เมตรจากระดับน้ำทะเล และมีปากปล่องภูเขาไฟที่ยังคงสภาพให้ชมได้อย่างชัดเจน
🔥 จุดเด่นของวนอุทยานเขากระโดง
- ปากปล่องภูเขาไฟโบราณ: ซากปากปล่องภูเขาไฟกระโดงมีอายุราว 300,000 ถึง 900,000 ปี มีลักษณะคล้ายรูปพระจันทร์ครึ่งซีก หรือกระดองเต่า ซึ่งเป็นที่มาของชื่อ “พนมกระดอง” ในภาษาเขมร แปลว่า “ภูเขากระดอง” ก่อนจะเพี้ยนเป็น “กระโดง” ในปัจจุบัน
- พระสุภัทรบพิตร: พระพุทธรูปก่ออิฐฉาบปูนขนาดใหญ่ หันหน้าไปทางทิศเหนือ ภายในเศียรบรรจุพระธาตุ สร้างขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2512 บนยอดเขากระโดง จากจุดนี้สามารถมองเห็นวิวทิวทัศน์ของตัวเมืองบุรีรัมย์ได้อย่างชัดเจน
- สะพานแขวน: เป็นจุดชมวิวบริเวณปากปล่องภูเขาไฟ และยังเป็นจุดถ่ายรูปยอดนิยมของนักท่องเที่ยว
- บันไดนาคราช: บันได 297 ขั้น สร้างขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2512 เพื่อเป็นทางเดินขึ้นไปสักการะบูชาพระสุภัทรบพิตร สำหรับผู้ที่ไม่สะดวกเดินขึ้น สามารถขับรถขึ้นไปถึงยอดเขาได้เช่นกัน
🌳 ธรรมชาติและพืชพรรณ
พื้นที่วนอุทยานครอบคลุมประมาณ 1,450 ไร่ มีสภาพป่าโปร่งและป่าเต็งรังที่อุดมสมบูรณ์ พบพันธุ์ไม้พื้นเมืองหลายชนิด เช่น เต็ง รัง มะกอกเลื่อม ตะคร้อ ขี้เหล็กป่า สมอพิเภก งิ้วป่า และอื่น ๆ รวมถึงเป็นที่อยู่อาศัยของสัตว์ป่าขนาดเล็ก โดยเฉพาะนกนานาชนิด
